ALAT – aminotransferaza alaninowa

Test aminotransferazy alaninowej (ALAT) jest badaniem krwi, które pozwala na sprawdzenie stanu wątroby. Test ten może być wykonany na przykład po infekcji wirusem zapalenia wątroby lub długiej terapii lekami, które obciążają wątrobę i mogą doprowadzić do jej uszkodzenia. 

Funkcje wątroby

Wątroba jest jednym z największych narządów organizmu, spełnia również bardzo dużo różnorodnych funkcji. Nie tylko uczestniczy w trawieniu pokarmu i gospodarką cholesterolem, ale także jest istotnym narządem kontrolującym procesy immunologiczne poprzez wytwarzanie białek ostrej fazy. Ponadto wątroba jest kluczowym narządem odpowiedzialnym za detoksykacje organizmu. Toksyny są w niej łączone z cukrami i innymi cząstkami rozpuszczalnymi w wodzie. Powstające kompleksy są łatwo usuwane z organizmu przez nerki wraz z moczem.

Dlaczego ALAT jest ważne?

Enzym ten jest zlokalizowany głównie w wątrobie, jednak jego niewielkie ilości wykrywane są również w mięśniach szkieletowych i miąższu nerki. Komórki ludzkie wykorzystują ALAT do metabolizmu alaniny – jednego z aminokwasów, które dostarczane są do organizmu w postaci polimerów białkowych. W przypadku zdrowego narządu poziom ALAT we krwi jest niski. Uszkodzenie wątroby skutkuje śmiercią jej komórek, które uwalniają enzym do otaczających płynów tkankowych i ostatecznie do krwi. Test analizujący stężenie ALAT w osoczu krwi jest często zalecany jednocześnie z kilkoma innymi testami kompleksowymi.

Dlaczego zaleca się test ALAT?

Wśród objawów, które skutkują zaleceniem testu stężenia ALAT we krwi należą klasyczne objawy uszkodzenia lub niewydolności wątroby:
– bóle brzucha lub obrzęk
– nudności
– wymioty
– zażółcenie skóry i białek oczu

– przewlekłe zmęczenie
– problem z trawieniem tłustych pokarmów
– swędzenie skóry

– ciemne zabarwienie moczu

Przyczyny uszkodzenia wątroby

Wśród najczęściej spotykanych przyczyn uszkodzenia wątroby wyróżnia się infekcję wirusem należącym do grupy wirusów zapalenia wątroby. Wśród nich znajdują się wirusy zakażające droga pokarmową (przez wodę lub zanieczyszczone cząstkami zakaźnymi jedzenie), ale także te dokonujące inwazji poprzez uszkodzenie skóry i błon śluzowych (infekcje wszczepienne i weneryczne). 

Jak się przygotować do testu ALAT?

Jedna z kluczowych zalet tego tekstu jest fakt, że nie trzeba się do niego szczególnie przygotowywać. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić specyficzną dietę przez samym badaniem lub unikanie niektórych produktów (np. alkoholu, kawy i mocnej herbaty). Kluczowe jest poinformowanie lekarza o przyjmowanych lekach. 

Jakie są inne testy analizujące pracę wątroby?

Test ALAT nie jest jedynym, który pozwala na zbadanie stanu wątroby. Najważniejsze testy zebrane są w wspólną grupę nazywaną „panelem”. Panel ten obejmuje również test stężenia aminotransfrazy asparaginianowej (AST). Podobnie jak w przypadku ALAT – stężenie AST w osoczu wzrasta w przypadku uszkodzenia wątroby. Porównanie wyników z testów ALAT i AST pozwala na uzyskanie większej ilości informacji i bardziej szczegółową diagnostykę.