Opublikowano: 10 października, 2021 o 7:24 pm
Pojęcie anemii pochodzi z języka łacińskiego i oznacza niedokrwistość, czyli stan charakteryzujący się obniżonym poziomem erytrocytów, czyli krwinek czerwonych oraz hemoglobiny odpowiedzialnej za transport tlenu. Dowiedz się, czym jest anemia. Co powoduje anemię? Poznaj objawy niedokrwistości.
Jakie są przyczyny niedokrwistości? Co powoduje anemię?
Biorąc pod uwagę przyczyny powodujące anemię rozróżnia się niedokrwistość pokrwotoczną, powodowaną utratą krwi na skutek krwotoków pourazowych bądź krwawień przewlekłych- (np. do światła przewodu pokarmowego czy obfitych miesiączek). Objawy niedokrwistości pokrwotocznej wystąpić mogą dość późno – nawet po utracie około 20% objętości krwi, co nierzadko może oznaczać bezpośrednie zagrożenie życia! Objawami towarzyszącymi krwotokom są niepokój, spadek ciśnienia tętniczego i ciepłoty ciała, przyspieszenie akcji serca, a następnie utrata przytomności. Z tego powodu bardzo często wymagają one hospitalizacji lub przynajmniej szybkiej interwencji lekarskiej.
W przypadku krwawień przewlekłych mogą z kolei pojawić się symptomy podobne do tych jakie mają miejsce przy niedoborach żelaza jak np. apatia, ogólne osłabienie czy wyczerpanie organizmu.
Niedobór witamin z grupy B wpływa na rozwój anemii
Braki żelaza nie są jednak jedyną przyczyną anemii. Na rozwój niedokrwistości wpływa także deficyt witamin z grupy B. Anemia megaloblastyczna spowodowana jest brakiem witaminy B12 oraz kwasu foliowego wspierających syntezę łańcuchów DNA w nowopowstających komórkach. Zachwianie tego procesu powoduje zmiany także w powstających w szpiku kostnym erytrocytach. Zaburzenia te doprowadzają do zmniejszenia ilości i rozmiarów powstających krwinek czerwonych, a także skrócenia ich cyklu życiowego.
Do pojawienia się anemii dojść może także w przebiegu niektórych chorób przewlekłych. W takich przypadkach często rozwija się tzw. niedokrwistość hemolityczna związana z nadmiernym rozpadem krwinek czerwonych. Stan ten może towarzyszyć wielu chorobom np. nowotworom, zakażeniom bakteryjnym i wirusowym, malarii, toksoplazmozie, chorobom nerek czy zatruciom metalami ciężkimi. Warto wiedzieć, że przy niedokrwistości hemolitycznej żywotność erytrocytów skrócona jest o połowę, podczas gdy zwykle te ciałka krwi funkcjonują w organizmie około 100-120 dni.
W nomenklaturze medycznej wyróżnia się także anemię aplastyczną związaną ze zmniejszoną produkcją białych i czerwonych ciałek oraz płytek krwi. Powodem zmniejszenia ilości produkowanych składników krwi jest upośledzenie funkcjonowania szpiku kostnego, zaś stan z kolei jest jednym z głównych objawów białaczek czy chorób autoimmunologicznych.
Jakie są objawy niedokrwistości? Czym objawia się anemia?
Początkowo błahe objawy anemii i niedokrwistości, takie jak objawy przemęczenia, ogólnego osłabienia, spadków odporności i nastroju mogą okazać się symptomami postępującej niedokrwistości. Schorzenie krwi jakim jest anemia może prowadzić do błyskawicznego wyniszczenia organizmu, dlatego tak ważna jest profilaktyka, u podstaw której leży zapewnienie właściwej suplementacji składników odżywczych w tym żelaza, jako budulca krwi oraz składnika enzymów warunkujących przebieg wielu procesów metabolicznych. Niezmiernie ważne jest także cykliczne wykonywanie badań profilaktycznych, a w przypadku podejrzenia zachorowania lub pojawienia się objawów typowych dla anemii zaleca się niezwłoczny kontakt z lekarzem.
Jak rozpoznaje się anemię? Rozpoznanie i diagnoza anemii
Rozpoznanie niedokrwistości rozpoczyna się zarówno od historii zdrowia, jak i historii zdrowia w rodzinie, wraz z badaniem przedmiotowym – testy na anemię, badania na anemię.
Pomocna może być historia rodzinna niektórych typów anemii, takich jak anemia sierpowata. Historia narażenia na czynniki toksyczne w domu lub miejscu pracy może wskazywać na przyczynę środowiskową.
Testy laboratoryjne są często tym, co pomaga lekarzom w ustaleniu przyczyny niedokrwistości.
Testy diagnostyczne anemii obejmują:
Pełna morfologia krwi
Badanie morfologiczne krwi pokazuje liczbę i rozmiar czerwonych krwinek. Pokazuje również, czy poziomy innych krwinek, takich jak białe krwinki i płytki krwi, są prawidłowe.
Poziom żelaza w surowicy
To badanie krwi pokazuje, czy niedobór żelaza jest przyczyną anemii. Test ferrytyny. To badanie krwi analizuje zapasy żelaza. Test witaminy B-12. To badanie krwi pokazuje poziomy witaminy B12 i pomaga lekarzowi określić, czy są one zbyt niskie.
Test kwasu foliowego
To badanie krwi ujawnia, czy poziom kwasu foliowego w surowicy jest niski.
Test kału na krew utajoną
W tym badaniu stosuje się substancję chemiczną do próbki kału, aby sprawdzić, czy obecna jest krew. Jeśli wynik testu jest pozytywny, oznacza to utratę krwi gdzieś w przewodzie pokarmowym, od ust do odbytnicy. Problemy takie jak wrzody żołądka, wrzodziejące zapalenie okrężnicy i rak okrężnicy mogą powodować krew w stolcu.
Jak leczyć anemię? Leczenie anemii zależy od tego, co ją powoduje
Anemia spowodowana dietą. Niedokrwistość spowodowana nieodpowiednimi ilościami żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego w diecie jest leczona suplementami diety. W niektórych przypadkach potrzebne są zastrzyki z B-12, ponieważ nie jest on prawidłowo wchłaniany z przewodu pokarmowego.
Twój lekarz i dietetyk może przepisać dietę na anemię zawierającą odpowiednią ilość witamin, minerałów i innych składników odżywczych. Odpowiednia dieta może zapobiec nawrotom tego rodzaju niedokrwistości.
W niektórych przypadkach, jeśli niedokrwistość jest ciężka, lekarze stosują zastrzyki z erytropoetyny w celu zwiększenia produkcji czerwonych krwinek w szpiku kostnym. Jeśli wystąpi krwawienie lub poziom hemoglobiny jest bardzo niski, może być konieczna transfuzja krwi.
